Porty typu TNC modemy

W rozdziale omówiono :

•	Typy portów modemy TNC do pakiet radio AX25

•	Sprawdzenie modemów w trybie terminalowym

•	Współpraca programu AGW Packet Engine.exe z modemami TNC

•	Opis konfiguracji portu typu modem TNC

•

Typy portów modemy TNC do packet radio AX25

Modemy TNC do packet radio AX25 możemy podzielić na następujące typy:

1.	1-szy typ . Modemy TNC przeznaczone do współpracy tylko z programami terminalowymi . Jest to np stary TNC220 nie posiadający możliwości pracy w modzie KISS - tzn nie posiadający nawet możliwości przelączenia go w tryb KISS.

2-gi typ Modemy TNC pochodzenia organizacji amatorskiej TAPR (Tucson Amateur Packet Radio) . Ostatnią wersję tego epromu TNC2118A w wersji HEX-adecymalnej dla modemów typu TNC , tj TNC1, TNC2 można pobrać z mojej strony klikając w poniższy button - wybierz raczej prawy button myszy i funkcję :Zapisz element docelowy jako"

Epromy w wersji TAPR po ich właczeniu przedstawiają sie w programie terminalowym ustawionym na odpowiednią szybkość (zazwyczaj 9600 baud 8bit/no parity/1 stop bit) w sposób podobny do przedstawionego niżej

Do testowania w trybie terminalowym polecam program putty.exe - bardzo dobry program emulający prace terminalową , telnetową, oraz SSH security . Do pobrania buttonem

Modemy TAPR mają możliwość przechodzenia w tryb KISS komendą KISS ON

3.	3-ci typ Modemy TNC z Epromem w trybie WA8DED - The Firmware oraz pochodnym Epromem NORD><LINK opracowanym przez niemieckich krótkofalowców . Istnieją dwie wersje oprogramowania EPROM NORD-LINK

•	1-sza bez możliwości pracy w trybie KISS ale za to mogąca pracować w 27 kanałach(SSID-ach) oraz mogącą być personalną skrzynką biuletynową . Do pobrania buttonem

•	-2-ga przeznaczona do pracy w trybie KISS 10 kanałowa (10 SSID) . Do pobrania buttonem

4-ci typ Modemy z Epromem w trybie KISS , które już nie trzeba przelączac w tryb KISS zadną komendą . Po włączeniu takiego modemu modem TNC już jest ustawiony w tryb KISS . Ten typ Epromu jest polecany dla stacji automatycznych które mają problemy z ustawieniem w tryb KISS modemu po zaniku napięcia zasilającego sieciowego. Można tu wymienic Eprom JKISS dla modemu TNC2C jak i TNC220-KISS . Do pobrania buttonami

Można także pobierac inne zbiory po kliknieciu w button

Polecanym są także linki z ftp.funet.fi lub z ftp.sunsite.icm.edu.pl

Pliki te można także pobierać sesją ftp w Total Commanderze

Sprawdzenie modemów w trybie terminalowym

Dobrze jest przed przed konfiguracją portów radiowych sprawdzić czy modemy TNC zgłaszają sie w trybie terminalowym przy pomocy programu putty.exe podbranego wcześniej

Polecam utworzenie ikony na pulpicie .Kolejne etapy Konfiguracji Putty pokazano na obrazkach

Ikonka Putty
na pulpicie

Konfiguracja Putty

Putty zmiana_czcionki

Putty wybor czcionki

Putty wybór sposobu kodowania znaków
UTF-8 co zapewni dobry wygląd semigrafiki - tj ramek

Putty wybór portu COM i innych parametrów
szybkość , parity, stop bit . sterowanie przepływem

Putty wybór parametrów sesji i zapis sesji
tj jej parametrów

Putty otwieranie sesji terminalowej

Poniżej przedstawiono okna ze zgłoszeniami jakie się pojawiają po załaczeniu danego typu modemu

1. Zgłoszenie się w oknie terminalowym TNC 220

ustawić transmisję na 8 bit

2. Zgłoszenie sie TNC2C - TAPR wersja TNC2118A - ustawic transmisję na 7 bit

3.Zgłoszenie się TNC2C z EPROM WA8DED Nord><Link v 2.3- ustawić transmisję na 8 bit

4.Zgłoszenie się TNC2C z EPROM WA8DED Nord><Link v 2.6d - ustawić transmisję na 8 bit

Współpraca programu AGW Packet Engine.exe z modemami TNC

Pakiet AGWPE zawsze modemy typu TNC jak i PK, PK232 stara się ustawić w tryb KISS . Dlatego przy konfiguracji portu radiowego z modemem TNC w odpowiednie pola są wstawiane automatycznie odpowiednie komendy IniKiss - tj KISS ON dla TNC-TAPR lub ^@K dla TNC WA8DED- Nord><Link

Opis konfiguracji portu typu modem TNC

Po kliknięciu na ikonie pakietu AGWPE w obszarze powiadomien pojawi się nam menu i kolejno okna

Konfiguracja TNC

pojawi się okno Dostępne porty w którym nalezy dodać Nowy Port

Dostępne porty

Komunikat że został utworzony nowy port

Nowy port
Packet Radio
AX25

Konfiguracja portu radiowego TNC

Na obrazku poszczególne pola mają znaczenie :

•	Wybierz port - należy wybrać z rozwjalnej listy port COM złacza RS2432 komputera - tutaj COM2 - do którego jest podłączony modem TNC

•

Wybierz szybkość portu z rozwijalnej listy szybkości portu COM Jest to szybkość z jaką komputer komunikuje się z TNC . Zazwyczaj jest to szybkość 9600 baud - chociaż można ją zmienic poprzez użycie programu terminalowego - polecam opisany wyżej Putty.exe . Możliwe komendy jakie trzeba użyć by zmienić tą szybkość to ABAUD lub TBAUD w niektórch TNC (Uwaga : nie jest to szybkość z jaką komunikuje się radio TRX/TNC z innymi stacjami radiowymi np. HBAUD w niektórych TNC.) Szybkość ta musi być dokładnie taka sama jaka jest ustawiona dla danego TNC. Jesłi nie wiesz na jąką jest ustawiona ta szybkość użyj Putty.exe zmieniaj szybkość portu aż uzyskasz czytelne zgłoszenie sie modemu . Zewnętrzne modemy - np modemy baycomowskie muszą miec tutaj ustawioną szybkość 1200 baud , dla modemu YAM ta szybkość powinna być ustawiona na 9600 baud

•

Typ TNC - Wybierz rodzaj TNC - z rozwijalnej listy należy wybrać typ modemu TNC . Jeśli twój typ typ modemu nie jest pokazany w tej liscie należy wybrać podobny model lub tzw generyczny typ , jak np TNC2 . Konfiguracja jeśli tutaj wybierze sie kartę dzwiekową - sound card opisano w rozdziale niżej opisanym

•	TNC- Sub-Type - Pole dotyczy modemów z możliwościa pracy w trybie KISS (większość modemów ma tą możliwość). Program zazwyczaj proponuje tutaj specjany typ KISS mode oparty na znanych typach TNC's . Jeśli nie jesteś pewny wybierz KISS Simple

•

TNC Control Commands: IniKiss1, IniKiss2 , IniKiss3 - AGWPE współpracuje ze wszystkimi modemami TNC w ten sposób że stara się przelączyc dany modem w tryb KISS .AGWPE proponuje dla znanych typów modemów stringi inicjacyjne tj komendy jakie są wysyłane do portu modemu w polach IniKiss1, IniKiss2, oraz IniKiss3 aby włączyć tryb KISS . Komendy te można zmienić jeśli masz nietypowy modem modemu i stringi inicjacyjne dla trybuKISS sa inne

•	Exit KISS on exit - zamarkuj to pole fajką jeśli chcesz by modem po zamknięciu AGWPE ma z powrotem ustawic tryb terminalowy dla modemu .

•	Ilość portów radiowych : Jeden port , dwa porty, cztery porty . Niektóre modemy mogą jednocześnie pracować z wieloma TRX-ami . Jeśli typ modemu jest znany przez AGWPE program sam ustawia tutaj ilość portów i tworzy dla nich dodatkowe porty radiowe

•	Nazwa portu radiowego - dowolna nazwa wybrana przez nas w celu rozpoznania później na jakim porcie radiowym chce się pracować - zazwyczaj jest tu wstawiona nazwa portu COM - np COM2 , czestotliwość , szybkość na porcie radiowym i nazwa TRX-a

•	Ports KISS ID - Identyfikator KISS - pole to jest automatycznie ustawiane przez program

Przechodzimy teraz do zakładki Komendy TNC

Komedy dla TNC - ustawienie parametrow
transmisji packet-radio

Zakładka ta służy do ustawienia parametrów transmisji dla Packet-radio. W zakładce tej przede wszystkim musimy zdecydować kto ustawi parametry transmisji packet-radio - AX25: program czy sami będziemy decydować o parametrach transmisji . Najlepiej postępować wg poniższych wskazówek :

•	Najpierw zanaczyć pole Program sam ustawi parametry .

•	Z buttonu Wybierz szybkość portu wybrać szybkość portu - np 1200 baud

•	zanaczyć teraz pole Sam ustawię parametry portu co odznaczy Program sam ustawi parametry

•	Nacisnąć button Default 1200 jesli chcemy uzywac szybkości 1200 baud na porcie radiowym lub Default 9600 jesli chcemy używac szybkości 9600 baud

•

Program teraz zmieni parametry transmisji packet -radio stosownie do szybkości. Możemy je jednak edytować . Najważniejszym parametrem jest tutaj parametr TXDelay , wskazującym z jakim czasem opożnienia zostanie rozpoczęte nadawanie pakietu od momentu wydania rozkazu nadawania dla obwodu PTT . Dla 1200 baud program ustawi TXDElay=35 msec co może się okazac za mała wartością jeśli używamy przekaznikowego systemu właczania nadawania a nie diodowego. Także w tym czasie stacja korespondenta musi zdązyc przelączyc się z nadawania na odbiór . Proponuję ustawic tutaj dla 1200 baud TXDelay=50 msec . Dokladny opis znaczenia parametrow transmisji packet radio :

•	W cely rozpoczęcia transmitowania pakietu programista programu do pakiet-radio ma do wyboru dwie metody określające moment kiedy stacja rozpoczyna nadawanie jakiegoś pakietu :

sza metoda z zastosowaniem metody DWAIT .Parametr ten określa czas przez który kanał fizyczny musi być wolny aby stacja rozpoczęła nadawanie kolejnej ramki - pakietu.. Metoda ta jak widac faworyzuje stacje które ustawiły mały DWAIT, co powoduje kolizje pakietów , jesli wiele stacji ustawiły mały i ten sam DWAIT . W efekcie krańcowym nikt nie popracuje na packet

2.	ga metoda z zastosowaniem parametrów Persist/SlotTime . Parametry te bardziej zapobiegają kolizjom gdyż do swego mechanizmu wprowadzają cechy wyboru losowego co lepiej zapobiega kolizjom . AGWPE korzysta właśnie z tej metody

•

Persist - parametr ten współpracuje z parametrem SlotTime . Persist - Prawdopodobieństwo określa prawdopodobieństwo nadawania przez AGWPE w jednostkach od 1 do 255 . Im większa wartość parametru Persist - Prawdopodobieństwo tym częsciej będą nadawane pakiety. Jeśli kanał radiowy jest wolny lub prawie wolny można używac dużego Persist . Jeśli natomiast kanał radiowy jest zatłoczony należy używać mniejszego Persist - co zapobiegnie kolizjom Domyślnie dla 1200 baud Persist = 128 ( tzn prawdopodobieństwo nadawania wynosi 50 %) , dla 9600 baud Persits = 190

•

SlotTime - Po rozpoznaniu przez AGWPE że kanał radiowy jest wolny , program czeka jeszcze przez czas określony przez parametr SlotTime ( określany jako wielokrotność interwału 10 msec) by napotkać następną sposobność do nadawania tj na następną szczelinę czasową . Szczeliny czasowe to po prostu momenty czasowe w jakich program może w oparciu jeszcze o parametr Persist rozpocząć nadawanie pakietu. SlotTime wspólpracuje z parametrem Persist określającym prawdopobieństwo rozpoczęcia transmisji. Moment rozpoczęcia transmisji jest kalkulowany w oparciu o wartość losową - która jest inna w danym momencie dla każdej stacji . Srednia wartość tego parametru losowego daje parametr Persist -prawdopodobieństwo .Wartość domyślna SlotTime dla 1200 baud = 10 , dla 9600 baud = 5 . Parametr SLOTTIME może być ustawiany od 0 do 250 . W ten sposób obydwa parametry określają częstość nadawania pakietów i to w sposób dającym jak najmmniejszą ilość kolizji pakietów

•

MaxFrame: okresla ilość pakietów jak może być nadania jednocześnie bez uzyskiwania potwierdzenia . Kiedy ilość nadanych pakietów osiągnie parametr MaxFrame wtedy AGWPE zatrzymuje nadawanie pakietów i czeka na potwierdzenie zbiorcze jaki ostanio pakiet został odebrany poprawnie . Jesli kanał radiowy jest obciążony należy używać mniejszej wartosci MaxFrame . Maksimum dla tego parametru wynosi 7 pakietów

•

Retries: - maksymalna dopuszczalna ilość powtórzen pakietu . Jeśli pakiet nie jest potwierdzony przez stację odbiorczą , AGWPE bedzie powtarzał nadawanie pakietu aż do osiągnięcia ilości Retries . Po tym następuje zerwanie połączenia Domyślna wartość parametru Retries =10 dla 1200 baud , 15 dla 9600 baud

•

Frack: czas oczekiwania na potwierdzenie poprawnego odbioru pakietu lub pakietów . Jeśli w tym czasie nie nadejdzie potwierdzenie , wtedy nadawca nadaje jeszcze raz pakiet niepotwierdzony. Jeśli pracujesz poprzez digipitery ( przekażniki pakietowe ) należy ten czas odpowiednio zwiększyć. Domyślana wartość Frack dla 1200 baud wynosi 10 , dla 9600 baud wynosi 8.

•

RespTime: minimalny czas opóźnienia po zdetektowaniu że kanał jest wolny zanim stacja odbierająca wyśle pakiet potwierdzający. Ten czas opóźnienia zapewnia że stacja nadająca nada wszystkie pakiety jakie ma do nadania np. do innych stacji współpracująch z nią na kanale. Parametr jest podawany jako wielokrotność czasu 10 milisekund. Diomyślna wartość dla 1200 baud wynosi 5 , dla 9600 baud = 3

•

Check Every: czas po którym stacja może wysłać tzw "check" pakiet - tj pakiet sprawdzający połączenie , jeśli w odcinku czasu CheckEvery nie odbierze żadnego pakietu od korespondenta . Pakiet sprawdzający Check Every oznacza : Czy jesteś tu nadal ? Domyślna wartość dla 1200 baud wynosi 180 sec(3 min) dla 9600 baud = 120 (2 minuty)

•

PacLen, długość pakietu - jest to ilośc bajtów jaka zostaje nadana w jednym pakiecie . PacLen nie jest określany przez AGWPE a tylko przez program - aplikację która używa techniki packet-radio. AGWPE dopuszcza pakiety o długości do 255 bajtów . Jeśli kanał jest w miarę wolny można używać wiekszej wartości PacLen , jeśli zajęty należy ustawiać mniejszą wartość PacLen .

•

DAMA Slave - zapoznaj sie najpierw z protokołem DAMA przez najechanie myszą na ten tekst . Należy sprawdzić czy stacja z którą chcemy współpracować stosuje protokół DAMA i jest stacją MASTER np BBS czy packet-cluster . Jeśli tak wtedy włącz to pole ("zafajkuj" ) . DAMA jest używane zazwyczaj w Niemczech. DAMA wyłącza mechanizm SlotTime/ Persist lub DWAIT . Zapamiętajmy to sobie dobrze

•

EAX25 Decoding - Europejski Standard AX25 . Jeśli w kanale pracuje inna stacja pracująca protokołem EAX25 wtedy zaznacz- zafajkuj to pole . Stwierdzenie na podstawie obserwacji pakietów czy jest używany EAX25 jest dosyć trudne . Daltego jeśli masz problemy ze współpracą ze stacją packet - szczególnie jeśli stacja korespondenta nie odpowiada na twój pierwszy packet - wtedy włącz to pole. EAX25 nie jest standardowym protokołem - dlatego należy stosować go z duża ostrożnością - ponieważ może spowodowąć problemy ze współpracą z innymi stacjami w tym samym kanale

•

TXDelay - Czas opóźnienia rozpoczęcia nadawania pakietu liczony pomiędzy włączeniem PTT a rozpoczęciem nadawania pakietu. Liczony jest jako wielokrotność interwału 10 msec . Opoźnienie to daje czas nadajnikowi by zdążył sie przełączyć i osiągnąć pełna moc a także by odbiornik korespondenta zdążył się przełączyć i ustabilizować . Mała wartość TXDelay zmniejsza zajętość pasma. lecz za mała wartość może powodować zgubienie początku pakietu powodując konieczność powtórek pakietu. Domyślna wartość dla 1200 baud wynosi 35 , dla 9600 baud 20 .

•	TXTail - Czas pomiędzy zakończeniem pakietu i wyłączeniem obwodu PTT. Liczony jest jako wielokrotność interwału 10 msec . Jest potrzebny tylko w niektórych modemach . Domyślna wartość wynosi 4.

•	Soft DCD - DCD oznacza Data Carrier Detect.- inaczej zdedektowanie że rozpoczęło się nadawanie danych cyfrowych . Rozpoznanie nadawania danych cyfrowych może się odbywać na dwa sposoby :

•	Hardwarowe DCD - co oznacza ze SQUELCH (blokada szumu musi być użyta tj - musi być ustawiona na próg czułości powyżej którego nośna powoduje otwarcie odbiornika . Niektóre modemy TNC potrzebują takiego wlaśnie ustawienia i wtedy pola Soft DCD nie należy zaznaczać

•

Większość modemów TNC ma możliwość rozpoznania softwerowego DCD . Wtedy SQUELCH-a w TRX/ie można nie używać i zanaczyć pole SoftDCD i wybrać w polu obok relatywana wartość odzwierciedlającą stosunek sygnału do szumu powodującego zdetektowanie DCD . W rzeczywistości wiele modemów pracuje poprawnie gdy używa się obydwu metod rozpoznania DCD . Domyślną wartościa jest tutaj liczba 64

•

Full Duplex - domyslna wartość jest tutaj OFF , co oznacza że AGWPE używa sygnału DCD by określic kiedy częstotliwość jest wolna i może nadać pakiet potwierdzenia . Kiedy Full Duplex jest ustawiony na ON (tzn jest zafajkowany) wtedy potwierdzenie odbioru pakietu jest nadawane od razu bez względu na zajętość kanału radiowego . W zasadzie Full Duplex na ON nie powinno się używać , chyba zę pracuje się ze stacją poprzez satelity lub ze splitem zapewniającym FULL DUPLEX - cross band

•	Default 1200 Button - ustawia wszystkie wartości domyslne dla 1200 baud na porcie radiowym.

•	Default 9600 Button - ustawia wszystkie wartości domyslne dla 9600 baud na porcie radiowym

Zatwierdzamy w oknie zakladki Komendy TNC buttonem OK i pojawi się nam okno

Nalezy zatwierdzić OK

3 - ponownie uruchamiamy AGWPE klikająć na ikonie

4 Pojawi się nam na pasku zadań w obszarze powiadomień ikona AGWPE z symbolem modemu z zaświecającymi się punktem zielonym gdy zostanie odebrany pakiet. Czerwony punkt sie zapala gdy AGWPE nadaje pakiet

Konfiguracja drugiego portu radiowego w oparciu o inny TRX i inny modem TNC przebiega podobnie jak wyżej opisano . Po skonfigurowaniu drugiego portu na pasku zadań obok ikony AGWPE otrzymamy dwie ikony modemu TNC - tj dwa porty radiowe

Osoby które chcą wykorzystać kartę dzwiekową do transmisji packet-radio powinny teraz przejsć do rozdziału Porty radiowe w oparciu o kartę muzyczną . Natomiast osoby które chcą dowiedzieć się jak wykorzystać porty radiowe moga przejść do punktu Programy typu Client korzystające z AGWPE

Nawigacja: Pakiet AGWPE dla portow radiowych packet AX.25 > Instalacja i konfiguracja portów radiowych >

Porty typu TNC modemy

Rozszerz wszystkie elementy Zwiń wszystkie elementy